Specjalne potrzeby w świecie sztuki, czyli kolejne podejście do arteterapii

Jakiś czas temu miałam przyjemność uczestniczenia w fantastycznym wydarzeniu, jakim jest cykl webinariów Kwadrans Arteterapetyczny, tu znajdziecie cały czas nowe i inspirujące spotkania. Na podstawie tego co opowiadałam Wam w powyższym spotkaniu, chce stworzyć niniejszy wpis. Dlatego możecie obejrzeć i posłuchać, a teraz będziecie mieli też okazję przeczytać. O naszych różnych działaniach plastycznych pisałam już w wpisie Mali artyści, o arteterapii, edukacji plastycznej i wychowaniu w sztuce

Wyzwania w świecie sztuki​

Autyzm, to wielki worek, do którego wrzucamy wszystkie niepożądane zachowania i wszystkie skrajności, z jednej strony duże potrzeby, problemy z motywacją, wycofanie, nadwrażliwość i pod wrażliwość, fiksacje, problemy komunikacyjne​. Z drugiej strony, niesamowita wyobraźnia, przeżywanie, bycie całym sobą, wrażliwość na kolory, struktury, kształty faktury.

Sensoryka w arteterapii 

Przede wszystkim: DOTYK​. W naszych dłoniach są receptory odpowiadające za mowę​, dlatego często jak mówimy to gestykulujemy, albo lubimy, jak nasze ręce, są zajęte.

Dużą rolę odgrywają nadwrażliwość i pod wrażliwość, od tych odczuć zależy intensywność działań, a także ​struktury, faktury i konsystencja, dlatego gdy mamy dziecko z dużą wrażliwością dotykową, które nie jest w stanie dotknąć niczego śliskiego, nie dajemy mu od razu glutowatych slimów, bo to zamknie nam furtkę do działań, tylko zaczynamy od sypkich i suchych substancji, przechodząc do twardszych plastelin, przez lekko lepki, pod koniec jakieś bardziej galaretkowate, a na końcu slimy.

Nacisk, docisk, napięcie mięśniowe. Trzymanie narzędzia często pokazuje wiotkość lub poziom napięcia mięśniowego w obrębie dłoni​. Nacisk i docisk uwalniają napięcia i rozluźniają, dają upust emocją, dziecko może się wyżyć, wyrzucić z siebie, to co go męczy i drażni.

Dmuchanie, hiperwentylacja, wycisza, dotlenia organizm, poprawia funkcjonowanie w danej chwili, oprócz tego usprawnia aparat artykulacyjny i pomaga przy rozwoju mowy.

Wycinanie uczy precyzji, ćwiczy koordynację ręka-oko​, powoduje wysokie poczucie sprawczości​, usprawnia umiejętności manualne. Wycinanki mogą być początek dla pięknych collage.

Barwa, kolor, światło, czyli czynniki wpływające na wrażliwość​, nastrój​, postrzeganie​, stymulację i ​motywację.

Specjalne potrzeby nie są czyste

Dzieci potrzebują się ubrudzić​. Dziecięca ekspresja zwykle wychodzi poza ramy kartki​. Z braku doznań sensorycznych powstają nadwrażliwości 

Narzędzia i ciekawe pomoce arteterapetyczne

Farby, które Wam polecam, to przede wszystkim bezpieczne do malowania palcami​, zwykle są też bezglutenowe i bardziej delikatne, dla skóry dziecka i przez, to lepiej zmywalne. Oprócz tego, polecam farby wodne, w postaci nasiąkniętej gąbki, które idealnie sprawdzają się do malowania wałkami, gąbkami i innymi, większymi narzędziami.

Farby w sztyfcie, są idealne dla tych, którzy nie lubią się brudzić i nie lubią jak jest mokro​, bo cały pigment jest w plastikowej obwolucie. Jednocześnie są to, trochę farby, trochę flamastry, więc dla tych, którzy mają awersję do tradycyjnych farb, idealna opcja. ​Przydatne dla osób o słabym napięciu mięśniowym, ponieważ nie potrzeba dużego nacisku by zaczęły zostawiać ślad​. Są bardzo sensoryczne w dotyku​ i da się je rozmazywać​. Dają dużo motywacji i poczucia sprawczości. Są świetną alternatywą dla zwykłych farb.

Pędzle, gąbki, wałki, to ciekawa struktura i faktura​, sama gąbka jest ciekawa sensorycznie, a jak ma na sobie jeszcze wypustki i wzory, to tym bardziej. Jest to niecodzienne narzędzie, coś wyjątkowego​. Tworząc różne odciski, dzieci odczuwają sprawczość i motywację. Oprócz tego są interesujące dotykowo i ćwiczymy ​prawidłowy chwyt oraz prowadzenie narzędzi.

Kredo- farba, wodna kreda, naszą kupiłam w  Flying Tiger​, jest ciekawą formą, wodną kredą z pojemnikiem zakończonym wałkiem. ​Bardzo łatwo spieralna​. Daje dużą motywację i sprawczość​, do tego nie potrzeba dużego nacisku. Jest bardzo atrakcyjną, niecodzienną formą sztuki.

Wydrapywanki, czyli bardzo dobre ćwiczenie napięcia mięśniowego​ i nacisku na narzędzie​. Jednocześnie odkrywanie, sprawczość, motywacja​ i oczywiście wstęp do grafiki warsztatowej.

Pomelody to barwne książki, interesujące karty i oczywiście wciągająca muzyka, a to wszystko pięknie połączone. Dziecko przeglądając książkę, czy karty słucha zobrazowanej w nich muzyki. Te dźwięki i melodia idealnie działają na zmysły i wspaniale wyciszają, zapraszając do świata muzyki. Produkty idealnie sprawdzają się w rozwoju poznawczym, mowa, rytm, melodia, nauka literek, dźwięków, skojarzeń, a także w rozwój kreatywności.

Woodnart, to niezwykłe układanki i kolorowanki, przedstawiające dzieła sztuki, znanych artystów. Bardzo kreatywne podejście do zaproszenia dziecka, w świat historii sztuki. Układanki i kolorowanki, są niezwykle sensoryczne dotykowo, żłobienia i faktura drewna dodatkowo stymulują zmysły małego artysty, pozwalają na samodzielne przeżywanie sztuki po swojemu i przedstawienie swojej interpretacji. Produkty pozytywnie wspierają kreatywność i poczucie sprawczości.

Kolorowanki, zeszyty tablicowe Jaq Jaq bird i Aliexpress, Teraz pokaże Wam coś plastycznego, nasz hit to zeszyt tablicowy, czyli zeszyt z sucho ścieralnymi stronami tablicowymi. Świetna pomoc w podróży i w domu. Leon ma teraz dużą fazę na rysowanie, dlatego u nas jest od ponad i roku i nadal jest jednym z ulubionych przedmiotów Leona. Zeszyty Jaq Jaq bird mamy obecnie dwa, jeden z kolorowankami w stylu Vincenta van Gogha, a drugi z ćwiczeniami grafomotorycznymi.

Oba produkty ćwiczą prawidłowe chwyty narzędzia, są formą arteterapii i świetnie nadają się jako forma terapii, przez zabawę.

Tablicowy zeszyt znajdziecie, tu: 1 zestaw przenośna miękka kreda tablica do pisania dziecko DIY szkicownik kolorowanka z wodą kreda Kid malowanie tablica|Drawing Toys| – AliExpress

Stemple i odciskowe książki Usborne, ćwiczą napięcie mięśniowe ręki​, są wstępem do form graficznych, dobrze działają na docisk i nacisk​, wspomagają właściwe chwyt​y, a także powtarzalne ruchy.

Rysowanie, szczególnie sensoryczne są pastele suche lub olejne​, można je rozcierać są ciekawe dotykowo i kolorystycznie.

Znikopis wodny Znikopis, tyle że wodny. Bardzo fajna alternatywa dla zwykłych zmazywalnych tablic. Posiada miłą i szybko schnącą, dwustronną fakturę, 4 wodne pisaki i duże pole do popisu.

Korzystanie z tego co nam natura daje

Każda pora roku niesie ze sobą masę ciekawych okazji, do tworzenia i działań artystycznych, dlatego pokaże Wam parę naszych przykładów

Malowanie śniegu, śnieg jest bardzo sensoryczny, dotykowo i czuciowo, pod wzgędem struktury, faktury i temperatury. Możemy z niego najpierw ulepić jakieś formy, a potem nadać im kolor. Zabawa na wiele godzin, oczywiście pod warunkiem, że mamy zapas śniegu.

Naturalne ścieżki sensoryczne, u nas znajdziecie letnią leśną ścieżkę sensoryczną i jesienne pudełko sensoryczne, z darami natury, ciekawymi dotykowo, zapachowo i oczywiście sensorycznie.

Święta i okazje

Święta i inne okazje są świetnym pretekstem do tworzenia: kalendarza adwentowego, pierniczków, kartek, ozdób i innych artystycznych dzieł.

Gotowanie samo, w sobie jest sztuką i posiada wiele arteterapeutycznych i sensorycznych walorów. Jednocześnie działa na wiele zmysłów i jest niesamowicie sprawczym sposobem na terapię domową.

Wychowanie w sztuce, czyli specjalne potrzeby w artystycznym świecie

Otaczajmy dzieci sztuką​, sami też twórzmy i działajmy artystycznie z dziećmi​, róbmy domowe DIY​. Czytajmy i kupujmy książki ilustrowane przez artystów​. Doceniajmy twórczość dzieci​ i traktujmy dzieci jako równych twórców​, a przede wszystkim pozwalajmy dzieciom przeżywać sztukę po swojemu.

Domowy DIY

Róbmy z dziećmi w domu, różnego rodzaju „zabawki”, ścieżki sensoryczne, kartonowe makiety. Odkrywajmy, bawmy się tworzeniem i wymyślaniem. Ma to niesamowitą moc sprawczą i rozwija kreatywność.

Wyciszający aspekt sztuki

Wyciszanie działa na zasadzie zaspokojenia sensorycznych potrzeb​, ekspresji w sztuce, pomaga przy tym efekt sprawczości​ i namacalne efekty działania.

Podsumowanie

Działania z dziećmi z wyzwaniami muszą być​:

• Kreatywne​
• Motywujące​
• Wyciszające​
• Rozładowujące emocje​
• Ekspresyjne​
• Pomysłowe​
• Zaskakujące​
• Zaspokające potrzeby​
• Najważniejsze: MY SAMI MUSIMY SIĘ NIMI JARAĆ ! 🙂

Takie dosyć krótkie i konkretne podsumowanie, bardzo obszernego wpisu 😉